Podstawki chłodzące
Chłodzenie komputera to proces usuwania nadmiaru ciepła z nagrzanych części/elementów układu. Wiele części systemu komputerowego wytwarza ogromne ilości ciepła - na przykład układy scalone, procesor, karty graficzne, a czasem nawet i dyski twarde (serwerownia). Istnieje więc potrzeba usunięcia gromadzącego się ciepła wewnątrz obudowy komputera, aby komponenty mogły pracować szybko, wydajnie i bezawaryjnie w ustalonym przez producentów zakresie temperatur zapewniającym bezpieczną pracę każdego z tych elementów. Odbywa się to głównie za pomocą synchronizacji ciepła, które zwiększają powierzchnię odprowadzającą ciepło - wentylatory przyspieszają wymianę powietrza pomiędzy ogrzewanym a chłodniejszym z otoczenia. Brak zapewnienia odpowiedniej wentylacji przez nowoczesny system komputerowy może zwiększyć ryzyko uszkodzenia dysku twardego lub innych ważnych elementów z powodu ich przegrzania. Może to również spowodować uszkodzenie elektroniki i / lub urządzeń peryferyjnych. Nie ulega więc wątpliwości, że nowoczesne systemy komputerowe wymagają odpowiedniego systemu wentylacji, aby uwolnić się od gorącego, nagromadzonego w środku obudowy powietrza.
Rozpraszanie ciepła w systemie komputerowym, który zazwyczaj zawiera jednostkę centralną (CPU), jest zawsze poważnym problemem. Wynika to z faktu, że ciepło powstaje głównie tylko podczas jego pracy. Z powodu tego procesu (wytwarzania ciepła), temperatura całego systemu, czy to wewnątrz, czy na zewnątrz, najzwyczajniej w świecie wzrasta. Z tego powodu działanie procesora może zostać zakłócone, a działanie innych obwodów komputera może z czasem stać się niestabilne. Wzrost temperatury w systemie może prowadzić do problemów w systemie. Istnieją różne znane techniki chłodzenia - takie jak przewodzenie ciepła lub chłodzenie powietrzem. Do chłodzenia można użyć także tzw. rurki cieplnej lub skorzystać z coraz to bardziej popularnej metody chłodzenia cieczą - wykorzystywana głównie do chłodzenia urządzeń półprzewodnikowych komputera. Do odprowadzania ciepła służy także radiator - znajdziemy go najczęściej na procesorze (CPU) lub karcie graficznej (GPU). Ogólnie rzecz biorąc, radiator umieszczony na procesorze jest używany w celu rozproszenia większej ilości nagromadzonego na powierzchni ciepła, co zapewnia bardziej efektywne chłodzenie. Radiatory są często przymocowane do elementów elektronicznych wytwarzających ciepło, takich jak mikroprocesory.
Podstawki chłodzące - co zrobić, gdy laptop staje się zbyt ciepły?
Istnieją dwa główne powody, dla których laptopy - w porównaniu z komputerami stacjonarnymi - mają większy problem z odprowadzaniem nagromadzonego wewnątrz obudowy ciepła (a więc mówiąc wprost z przegrzewaniem się). Pierwszym powodem jest to, że laptopy są dużo mniejsze niż komputery stacjonarne - znajdujące się w nim elementy elektroniczne są tam wręcz ściśnięte. Ponieważ są bliżej siebie, a obudowa laptopa jest tak płaska/wąska, nie ma zbyt wiele miejsca na rozpraszanie ciepła, tudzież zamontowanie jakiś wentylatorów lub zastosowania chłodzenia za pomocą cieczy. W laptopach lub ultrabookach coraz częściej stosuje się tzw. chłodzenie pasywne, jednak nawet te, podczas wytężonej pracy podzespołów znajdujących się w laptopie/ultrabooku, wytwarzają ogromne pokłady ciepła, które da się odczuć wtedy, gdy trzymamy komputer na nogach - spód i góra laptopa nagrzewa się, zwłaszcza gdy jest to obudowa zrobiona z aluminium. Drugą kwestią jest moc. W miarę jak laptopy otrzymują mocniejsze procesory, a systemy operacyjne wymagają do działania większej mocy obliczeniowej, wewnątrz obudowy generowane jest więcej ciepła.
Oczywiście producenci laptopów doskonale o tym wiedzą, dlatego też starają się składać komputer z jednostek energooszczędnych lub takich, które generują jak najmniejszą ilość ciepła. Co więcej, wewnątrz takiego laptopa znajduje się wiele rzeczy, które mają usuwać / odprowadzać gromadzące się wewnątrz ciepło. Wentylatory, radiatory i otwory wentylacyjne dają radę - podczas normalnej pracy laptopa. Czasami jednak (podczas grania w gry lub montażu wideo) taki układ chłodzenia nie wystarcza. Przegrzanie może wystąpić, gdy wentylator przestanie działać prawidłowo lub wystąpi jakaś losowa i nieprzewidziana usterka. Czasami jest to bardziej wina użytkownika niż maszyny. Zanim więc przejdziemy do omówienia opcji chłodzenia zewnętrznego, dowiedzmy się, jak możemy pomóc naszym laptopom utrzymać niską temperaturę.
Podstawki chłodzące - co należy zrobić, aby schłodzić laptopa?
Upewnij się, że chłodzenie laptopa działa dobrze, ponieważ już na początku może to przyczynić się do uniknięcia lub całkowitego rozwiązania problemu ze źle odprowadzanym ciepłem. Dlatego jednym z najlepszych sposobów ochrony laptopa przed przegrzaniem jest po prostu dbanie o niego.
Jeśli zauważysz, że twój laptop generuje dużo ciepła i zamontowane w nim wentylatory zaczną uruchamiać się w krótszych odstępach czasu, pierwszą rzeczą do zrobienia jest podstawowa konserwacja - sprawdź wentylatory. Najlepszym sposobem, aby upewnić się, że wentylatory działają prawidłowo, jest użycie oprogramowania diagnostycznego. Dlaczego warto użyć oprogramowania? Ponieważ wentylatory znajdują się wewnątrz obudowy, a otwarcie obudowy laptopa może unieważnić gwarancję. Aby znaleźć odpowiednie oprogramowanie diagnostyczne wystarczy odwiedzić stronę internetową producenta laptopa i sprawdzić, czy jest dostępne narzędzie do diagnozowania wentylatorów- jeśli jest wystarczy je pobrać i zainstalować, uruchomić i sprawdzić czy wentylatory działają prawidłowo. Jeśli Twój producent nie oferuje tego rodzaju oprogramowania, zawsze możesz skorzystać z aplikacji firm trzecich - z pewnością będą dużo mniej dokładne, ale zawsze to coś.
Po drugie wyczyść wszystkie otwory wentylacyjne. Większość laptopów wykorzystuje przepływ powietrza do wspomagania układu chłodzenia. Mają więc otwory wlotowe w pobliżu przedniej części obudowy i otwory wylotowe z tyłu. Kurz i zanieczyszczenia mogą z czasem skutecznie zablokować otwory wentylacyjne i tym samym utrudniać przepływ powietrza. Prawdopodobnie najłatwiejszym sposobem wyczyszczenia otworów wentylacyjnych jest przedmuchanie ich sprężonym powietrzem - od biedy weź odkurzacz i włącz dmuchawę. Niemniej puszki ze sprężonym powietrzem możesz znaleźć w każdym sklepie z artykułami biurowymi - także i w naszym sklepie. Nie zaszkodzi też przysłonić otworów (wentylacyjnych) lekko zwilżoną (nie mokrą) szmatką. Kolejna rzeczą jaką powinieneś zrobić, to sprawdzić ustawienia systemu BIOS. Nie każdy producent laptopów udostępnia w BIOS’ie informacje o aktualnej temperaturze procesora czy temperaturze panującej wewnątrz komputera (to dodatki i ficzery, które oferuje niewiele firm, ale mimo wszystko warto sprawdzić czy przypadkiem ich nie posiadasz).
Poza tym, w BIOS’ie znajdziemy (prawdopodobnie) ustawienia oprogramowania, które informuje komputer, jaką temperaturę musi osiągnąć aby włączyć wiatraki. Poza tym, powinniśmy mieć opcję automatycznego wyłączenia komputera, gdy ten osiągnie (np. procesor) zakładaną górną granicę cieplną. Chroni to części komputera przed jego całkowitym przegrzaniem i praktycznie murowaną awarią jakiegoś układu. Czasami aktualizacje systemu BIOS wprowadzają zmienione ustawienia temperatury, co może pomóc w optymalizacji chłodzenia. Sprawdź, czy na stronie internetowej producenta laptopa nie ma aktualizacji systemu BIOS, jeśli jest to zainstaluj go. Ale uwaga, bądź ostrożny - BIOS to system oprogramowania trudniejszy do aktualizacji niż zwykłe elementy systemu operacyjnego. Przed aktualizacją lepiej jest wykonać kopię zapasową, albo poprosić kogoś bardziej doświadczonego w przeprowadzeniu aktualizacji BIOS.
Poza tym, chłodzenie laptopa można poprawić także dobrymi nawykami - np. staraj się nie używać laptopa na słońcu, trzymaj go z dala od rzeczy, które wytwarzają ciepło (np. od grzejników), staraj się nie zasłaniać otworów wentylacyjnych i nigdy nie pozostawiaj go w rozgrzanym samochodzie. Jest jeszcze jeden dość znany i prosty nawyk, który może naprawdę pomóc, choć jest nieco sprzeczny z naszym zachowaniem i intuicją - trzymaj laptopa z dala od kolan. Jeżeli jednak już wszystko zawiodło, albo nie chcesz przejmować się tym co napisaliśmy, możesz iść na łatwiznę. Pomocne w tym będą narzędzia zewnętrzne. Wystarczy kupić podstawkę chłodzącą. Jeżeli podczas korzystania z laptopa odczuwamy jego temperaturę, wręcz parzy w dłonie lub kiedy znajduje się na kolanach, to wiedz, że istnieje wiele powodów takiego stanu rzeczy. Najczęściej jednak laptop nagrzewa się do nieznośnych już temperatur wraz z wiekiem - im jest starszy, tym gorzej.
Wraz z postępem technologii takie rzeczy nie występują już w nowszych, obecnych na rynku modelach. Innym powodem, przez który laptopy się nagrzewają mogą być aplikacje lub gry - obciążają cały system. Granie w najnowsze gry doprowadza, nawet nowsze modele laptopa, do granic możliwości. Głównym tego powodem jest fakt, że w czasie grania zarówno procesor (CPU), jak i karta graficzna (GPU) są bardzo intensywnie użytkowane. Inne rzeczy, takie jak edycja wideo, obróbka dużych plików w Photoshopie, również może obciążyć system, co również doprowadzi do nagrzania, a nawet i przegrzewania się laptopa. Zanim zaczniesz szukać nowego modelu laptopa, może wypróbujesz podstawkę chłodzącą?
Mają one na celu zapewnienie aktywnego chłodzenia laptopa, które może przyspieszyć jego działanie i wydłużyć jego żywotność. Kolejnym powodem, dla którego warto wybrać podstawkę chłodzącą, jest miejsce, w którym używasz laptopa - jeśli regularnie korzystasz z niego na kolanach lub w łóżku, zapewne nie raz czułeś, że urządzenie się nagrzewa lub wręcz przegrzewa. Podstawki chłodzące są także przydatne ze względu na to, że tworzą barierę między Tobą a wytwarzanym przez laptopa ciepłem, dzięki czemu praca będzie bardziej komfortowa. Zwłaszcza laptopy do gier wymagają maksymalnej wydajności systemu chłodzenia. Niemniej wydaje nam się, że w pewnym okresie życia laptopa (“lat na karku”), każdy będzie potrzebować choćby kompaktowej podkładki chłodzącej, ponieważ w jakimś okresie “życia” urządzenia, te nie będzie już radzić sobie tak dobrze z odprowadzaniem ciepła, tudzież wysokimi temperaturami.
